Đại biểu Vũ Tuấn Anh - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ phát biểu tại hội trường

Thảo luận tại hội trường, các đại biểu nhất trí với sự cần thiết sửa đổi toàn diện Luật Thanh tra nhằm thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng liên quan đến công tác thanh tra; cụ thể hóa quy định của Hiến pháp năm 2013, nhất là những nội dung mới về kiểm soát quyền lực nhà nước, bảo vệ quyền con người, quyền công dân; khắc phục những hạn chế, vướng mắc trong quá trình thực hiện Luật Thanh tra; nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động thanh tra đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới và bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Liên quan đến việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Chánh Thanh tra, dự thảo Luật sửa đổi lần này quy định về bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Chánh Thanh tra các cấp đang kế thừa Luật Thanh tra năm 2010 là phải thống nhất với Thủ trưởng cơ quan thanh tra cấp trên trước khi thực hiện. Cho rằng quy định như vậy là chưa phù hợp về thẩm quyền và trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan thanh tra cấp trên đối với cơ quan thanh tra cấp dưới, không bảo đảm rõ trách nhiệm của người ra quyết định, và nếu trường hợp Thủ trưởng cơ quan cấp trên không thống nhất thì xử lý như thế nào, đồng thời nếu quy định như vậy sẽ tăng thêm thủ tục hành chính không cần thiết - đại biểu Vũ Tuấn Anh - Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội (Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ) đề nghị rà soát để bỏ quy định khi bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Chánh Thanh tra Bộ phải thống nhất với Tổng Thanh tra Chính phủ; bỏ các quy định về việc phải thống nhất với Chánh Thanh tra cấp trên khi bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Chánh Thanh tra đơn vị cấp dưới.

Về điều kiện bảo đảm hoạt động của cơ quan thanh tra, dự thảo Luật bổ sung quy định “Cơ quan thanh tra được trích một phần số tiền từ các khoản thu hồi phát hiện qua thanh tra thực nộp vào ngân sách nhà nước…”. Theo đại biểu Vũ Tuấn Anh, Thanh tra Chính phủ đã giải trình đây chỉ là quy định mang tính nguyên tắc, tuy nhiên đại biểu thấy rằng việc bổ sung quy định này là không phù hợp vì kinh phí hoạt động của cơ quan thanh tra đã được ngân sách nhà nước bảo đảm từ chi cho con người, đầu tư cơ sở vật chất, bảo đảm kinh phí cho các hoạt động thanh tra; việc khen thưởng đã có quy định của Luật Thi đua, khen thưởng. Đồng thời để bảo đảm thống nhất trong quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước, đại biểu đề nghị bỏ quy định “Các cơ quan thanh tra được trích một phần số tiền từ các khoản thu hồi phát hiện qua thanh tra thực nộp vào ngân sách nhà nước để hỗ trợ nâng cao năng lực hoạt động thanh tra, tăng cường cơ sở vật chất và khen thưởng, động viên tổ chức, cá nhân có thành tích trong công tác thanh tra”.

Về việc xử lý chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra; giữa hoạt động thanh tra với kiểm tra, kiểm toán, nhiều ý kiến cho rằng, dự thảo Luật đã bổ sung nhiều quy định nhằm khắc phục tình trạng chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra, giữa hoạt động thanh tra với kiểm tra, kiểm toán, như: xây dựng, ban hành định hướng chương trình thanh tra, kế hoạch thanh tra hằng năm; bổ sung các nguyên tắc xử lý chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra; công tác phối hợp trong hoạt động thanh tra, kiểm toán nhà nước, điều tra… Để tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật, đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục rà soát, làm rõ một số nội dung: Bổ sung, quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, kiểm toán phối hợp với cơ quan thanh tra trong việc xây dựng định hướng chương trình thanh tra, kế hoạch thanh tra; quy định rõ quy trình phối hợp giữa các cơ quan nhằm lược bỏ ngay từ đầu những nhiệm vụ, nội dung có khả năng dẫn đến chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán. Khi xảy ra việc chồng chéo, trùng lặp giữa hoạt động thanh tra và hoạt động kiểm toán nhà nước thì Kiểm toán nhà nước chủ trì, phối hợp với cơ quan thanh tra để xử lý.

Trước đó, với 92,77% đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022.